Half leven
Aya Sabi
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Uitgeverij Atlas Contact, 2017 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : SABI |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Atlas Contact, 2017 |
Thema: wereldburgerschap 10.1.WBS |
Mark Cloostermans
ob/kt/20 o
Het debuut van Aya Sabi (1995, studeert biomedische Wetenschappen), Verkruimeld land, telt vijf verhalen, plus twee cursief gezette prozafragmenten die het boek in- en uitleiden, zonder dat de samenhang of meerwaarde mij duidelijk werden. Alles bij elkaar is het, mede dankzij het pocketformaat, een grote letter en veel witruimte, nét voldoende om 122 bladzijden te vullen.
Sabi tilt haar verhalen meteen en resoluut uit het alledaagse. 'Zij had haar gezin gesticht aan de rand van de oorlog. Als een wolvin streed zij en ze huilde enkel bij vollemaan, wanneer niemand haar hoorde', luidt het in het eerste verhaal, 'Verstrengelde vingers'. Het klinkt alsof je een mythe aan het lezen bent. Het heeft die geestverruimende combinatie van kleine mensen in een grote wereld, met plotse overgangen van het heel kleine naar het abstract grote: 'Moeder maakte zalfjes voor als we onze knieën schaafden en waarschuwde ons voor de grillen van het lot.' De tijd snelt voort in sprongen: de verteller groeit op, werkt en bestuurt en verlaat een wapenfabriek in de loop van slechts een handvol zinnen. 'Verstrengelde vingers' beweegt zich onrustig schokkend nergens heen, totdat in de laatste bladzijden een heel gezin (moeder, dochter, zoon, de een al wat bewuster dan de ander) meewerkt aan de moord op hun pater familias. De onsamenhangendheid in combinatie met de dodelijke ernst van het slot maakt het verhaal grotesk.
Meer geografische vaagheid in het tweede verhaal, waarin sprake is van een Afrikaans aandoend 'dorp, omgeven door hongerig wild, opgebouwd uit gammele hutjes'. Hierin beschrijft Sabi hoe weinig opties er aan vrouwen gelaten worden in het leven. Meisjes worden vrouwen worden echtgenotes, in termen die een verlies van vrijheid suggereren: 'Dat ze het opwaaiende stof dat onder hinkelende voeten dwarrelde verruilden voor potten en pannen. De bruid zat in een draagstoel (…) en was als een geschenk vastgebonden met touwen waarop spiegels om het boze oog te weren.' (mijn cursiveringen)
'Kruimel' en 'verkruimeld' zijn woorden die in al deze verhalen opduiken. De indruk die dit achterlaat, is dat Sabi's personages die kruimels zijn: te klein om een naam te krijgen in de aan hen gewijde vertellingen, te klein in een wereld die naar het mythologisch grote zweemt, te klein om te overleven. De dood is hier de enige weg uit een reeks patstellingen (bezetting, gevangenschap, mishandeling). Toch is het moeilijk om iets te voelen voor deze personages. Daarvoor zijn ze te flou en worden hun verhalen te gedachteloos afgehaspeld. Ze worden daarnaast overstemd door de om aandacht brullende stijl.
Je kan die stijl bloemrijk of kitscherig noemen, al naar gelang je appreciatie voor zinnen als 'Winter smolt zich om tot lente, (…) tot het verlangen (…) elke dag de bloemen van het bestaan te besprenkelen.'
Misschien is het meer een kwestie van intensiteit dan van stijl. Mijn persoonlijke aanvoelen is dat deze verhalen stikken in het sentiment. Neem nu het derde verhaal, 'Wacht op me, lief'. De verteller van dit verhaal zit al achttien jaar in een gevangenis. Hij is een Palestijn, al worden ook hier geen landen genoemd. Wat hem in gevangenschap overeind houdt, is het idee dat het meisje op wie hij verliefd werd, bijna twee decennia geleden, nog steeds op hem wacht. Ze weet niet eens waar hij opgesloten is, dus de kans is klein. 'Ik werd begraven onder de nabijheid van je ziel', zei de verliefde jongen, al die jaren geleden, toen hij tegenover zijn geliefde stond.
Je kunt dat een stilistisch probleem vinden (wie spreekt er zo?) of gewoon niet te verteren zo sentimenteel.
Atlas Contact, 122 blz., 17,99 € (e-boek 12,99 €).
Paulien Andriessen
Vijf verhalen over mensen die met de rauwe kant van het leven te maken hebben. De liefde voor de moeder, de vader of de zus kan niet weerhouden dat het noodlot toeslaat. De landen waarin de verhalen spelen worden niet genoemd. Ze lijken zich merendeels af te spelen in onze huidige tijd van oorlog, honger en andere ellende. Aya Sabi, geboren in 1995, woont in Vlaanderen en studeert in Maastricht. Ze is columniste, dit is haar eerste boek. Haar verzorgde poëtische stijl en bloemrijke taal roepen de sprookjesachtige sfeer op uit Duizend-en-één nacht, maar daar valt nog wel eens wat te lachen, bij Sabi niet. De inhoud van haar verhalen is droevig en somber.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.