Bergtocht
Ludwig Hohl
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Editie Leesmagazijn, 2017 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 13910 |
Geerdt Magiels
us/ug/25 a
De liefhebbers van de nauwelijks bekende Zwitserse schrijver Ludwig Hohl (1904-1980) hebben drie jaar moeten wachten, maar eindelijk is er nu de vertaling van een volgend fragment uit zijn onnavolgbare levenswerk. Dat zijn oeuvre grotendeels onbekend is gebleven, is niet verwonderlijk. Hohl is een zonderling, een eenzaat, een dichter en een denker die worstelde met de taal en met het leven. Hij ontvluchtte de benepenheid van zijn geboorteland voor het bohemienleven in Parijs. Hij beklom, met als basiskamp de kunstenaarskroegen van de Lichtstad, bergen in de Franse bergmassieven van de Écrins en de Vanoise. Hij verloor zijn vriendin en klimkompaan Gertrude bij een bergongeluk. Vluchtend voor schuldeisers verruilde hij in 1931 Parijs voor Den Haag. In 1937 joegen de schulden hem opnieuw op de vlucht naar een miezerige kelderwoning in Genève waar hij als een mol de rest van zijn leven doorbracht. Het weerhield hem er niet van in armoede maar onverdroten voort te werken aan zijn oeuvre, ver van de hoofdstroom van de literatuur. Zijn gedichten, essays, verhalen en aforismen waaraan hij in Den Haag begon, werden als Die Notizen oder Von der unvoreiligen Versöhnung pas in 1954 uitgegeven.
Hohls beklemmende vertelling Bergtocht werd enkele jaren geleden voor het eerst in het Nederlands prachtig vorm- en uitgegeven door Leesmagazijn. Een eerste versie van dat korte verhaal ontstond al in de zomer van 1926. Uiteindelijk werd pas de zevende versie in 1975 gepubliceerd. Hohl werkte een halve eeuw aan een verhaal van nauwelijks tachtig pagina's.
Verbeten
Ook de elf miniatuurachtige parabels in Op weg door de nacht zijn het resultaat van verbeten literaire arbeid. Het is alsof Hohl zijn woorden letter na letter uit graniet gehouwen heeft. Zinnen worden steunpunten om de gladde wand van zijn gedachten te beklimmen. Elk woord is gepolijst door er keer na keer opnieuw houvast op te zoeken, als een minuscule greep of richel in een bergwand. Voor Hohl waren bergbeklimmen en schrijven twee uitingen van hetzelfde. Het zijn onophoudelijke pogingen om 'uit de gevangenis te ontsnappen', de gevangenis van het leven. Met ijzeren discipline die je ook nodig hebt op een levensgevaarlijke rotswand zocht hij zich een weg door zijn gedachten, willens en wetens verhevigd door een gestaag gebruik van alcohol, uitdagende bergtochten en vijf huwelijken. Ondertussen bleef hij weigeren in zijn schrijven toegevingen te doen aan de wensen van uitgevers of van een vermeend lezerspubliek.
Hohl heeft iets van Robert Musil in zijn taalgebruik, iets van John Berger in zijn verbondenheid met de natuur, landschappen en eenvoudige mensen, iets van de absurditeit van Boris Vian, iets van de filosofische wandeldrift van Robert Walser en iets van de donkere hardheid van Céline. Bovenal is hij zichzelf, onvergelijkbaar met andere schrijvers in een eigen, afgemeten stijl, met de poëtische kracht van een gletsjer. Hij legt de lat hoog voor zichzelf, wat verklaart waarom hij nooit tevreden was en vele versies schreef van zijn verhalen. Het weerbarstige proza van Hohl werd soepel vertaald door een projectgroepje studenten van de VertalersVakschool in Amsterdam onder leiding van Art Posthuma, die als bonus enkele verhelderende notities toevoegt en in een nawoord een kleine inkijk geeft in de vertaalmoeilijkheden die in Hohls proza schuilgaan.
De wereld van Hohl is niet samen te vatten of te beschrijven. De enige zekerheid is dat je dit soort indringende lectuur niet vaak onder ogen krijgt. Een traditionele plot ontbreekt. Details dijen onvoorspelbaar uit tot landschappen (al dan niet van de geest), een begroeting kan uitgroeien tot een diepe bespiegeling over compassie en menselijk contact. In een van zijn notities schreef Hohl: 'Wat kan een goede lezer verlangen? Hij zal vragen of de schrijver heeft weten vast te houden wat naar zijn mening geen andere schrijver kon schrijven, dan wel of hij iets van zijn bijzondere reis voor hem heeft meegebracht, al is het nog zo klein.' Op weg door de nacht lijkt klein, maar het is een groots boekje dat om herlezing vraagt.
Vertaald door Studio Posthuma, Leesmagazijn, 146 blz,, 17,95 €. Oorspronkelijke titel: 'Nächtlicher Weg. Erzählungen'.
M.B. Malm
Een verzameling verhalen van de in 1980 overleden Zwitserse schrijver Ludwig Hohl in een Nederlandse vertaling van Studio Posthuma (A. Posthuma en een aantal studenten van de VertalersVakschool) en voorzien van een aantal verklarende aantekeningen en een nawoord door A. Posthuma. Hoewel in Nederland tamelijk onbekend heeft de schrijver enkele literaire prijzen verdiend en de lof van een aantal vooraanstaande schrijvers verkregen. Zowel het levensverhaal alsook de stijl van de schrijver zijn bijzonder en komen allegorisch in de verhalen en gedachtenspinsels van de schrijver aan de orde. De verzameling bevat de complete verhalenbundel ‘Nächtlicher Weg’, aangevuld met de korte verhalen ‘Het paardje’ en ‘Late wandeling’ en een kleine selectie uit ‘De notities’ en geeft daarmee een representatieve selectie uit het werk van de schrijver. Deze bundel is niet gemakkelijk te lezen door de bijna filosofische aanpak van de schrijver maar zal liefhebbers van literatuur bijzonder aanspreken. Zeer aan te bevelen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.