A passage north
Anuk Arudpragasam
Anuk Arudpragasam (Auteur), Hien Montijn (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2017 |
Thema: vrede en conflicten 7.4.VRE.SO |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2017 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 7778 |
Catherine Vuylsteke
rt/aa/24 m
'De meeste kinderen hebben twee hele benen en twee hele armen, maar de kleine zesjarige die Dinesh in zijn armen droeg had al een been verloren, het rechter, vanaf net boven de knie, en stond nu op het punt zijn rechterarm te verliezen.' Het is een openingszin als een mokerslag in een debuutroman over een zelden belicht conflict. De gruwelijkste periode van zesentwintig jaar oorlog in Sri Lanka was de laatste, van januari tot midden mei 2009. Teruggedrongen in een zanderige kuststrook niet groter dan Central Park in New York, werden de Tamiltijgers en de burgers die ze voor zich uit hadden gedreven, onafgebroken gebombardeerd door het Sri Lankaanse leger.
Dat is de achtergrond van Het verhaal van een kort huwelijk, waarin Anuk Arudpragasam (28) één dag en één nacht beschrijft. Hij doet dat door de ogen van Dinesh, een jongeman die pas zijn moeder verloor.
Dinesh helpt met de evacuatie van gewonden en het opruimen na operaties. Het gros van zijn tijd brengt hij alleen door, in zijn schuilplaats in het stuk oerwoud dat het kamp scheidt van de kust.
Op het eerste gezicht lijkt Het verhaal van een kort huwelijk geen politiek boek. Elke verwijzing naar etnie, plaats en tijd ontbreekt. Je moet de context kennen om te begrijpen dat het verhaal zich afspeelt in die finale dagen op de laatste meters land die de Tijgers controleerden nabij Mullaittivu.
Niet de strijd staat centraal, maar wat een zekere nederlaag doet met twee jonge mensen die elkaar volstrekt niet kennen maar op aandringen van de vader van het meisje snel zijn getrouwd. Dat gebeurde overigens wel vaker. Ouders probeerden hun dochters uit te huwelijken om te vermijden dat ze door de Tijgers werden gerekruteerd of door regeringssoldaten werden gevangen en verkracht.
Fabelachtig
Arudpragasam beschrijft de verdoofde personages en hun ontmenselijkte omgeving erg treffend. Hij verkent wie we zijn als ons alles wordt ontnomen wat we over onszelf weten. Wat gebeurt er als de normaliteit wegvalt en je niet meer op je gewoontes kan vertrouwen? En in hoeverre kan een ontluikende liefde een bres slaan in de algehele amnesie?
Bijwijlen heeft het verhaal iets fabelachtigs, maar de jonge auteur heeft erover gewaakt dat de situatie in het omsingelde kamp waarheidsgetrouw werd neergezet. Hij baseerde zich op foto's, getuigenissen van overlevenden en bezocht het laatste slagveld.
Zelf maakte hij de oorlog niet mee. Als kind van bemiddelde Tamils groeide Arudpragasam op in de hoofdstad Colombo en tegen de tijd dat het conflict zijn bloedige beslag kreeg, was hij naar de VS vertrokken om er filosofie te studeren aan Stanford University.
Misschien is het juist omdat hij de gruwel kon ontlopen, dat hij zich moreel verplicht voelde om er als schrijver mee aan de slag te gaan. 'Het heeft inderdaad met schuld te maken', zegt hij in interviews, 'of met verantwoordelijkheid. Dit zijn immers de onvertelde verhalen van mijn volk'.
Hoezeer Arudpragasam zich ook concentreert op de innerlijke wereld van zijn personages, toch maakt hij een politiek statement. De Sri Lankaanse overheid heeft hemel en aarde bewogen om de schijn op te houden. In juli 2009 voerde ze zelfs vijf Tamildokters op die lange tijd beschouwd werden als de enige geloofwaardige getuigen van het conflict. In telefonische interviews met de BBC hadden ze eerst nog verteld hoe het Sri Lankaanse leger de medische posten met granaten bestookte. Na twee maanden opsluiting verklaarden ze dat het hoge aantal burgerslachtoffers louter propaganda van de Tamiltijgers was. Het duurde tot na het vertrek van president Mahinda Rajapakse in 2015 vooraleer een van de dokters durfde te vertellen dat hij door het leger gedwongen werd om de massale slachting van burgers te ontkennen.
Arudpragasam voert die dokter in het begin van zijn roman op. Hij is het die noodgedwongen zonder verdoving de ene patiënt na de andere opereert en amputeert met een keukenmes en een zaag. 'Dinesh wist dat hij een bijzonder mens was, die niet genoeg geprezen kon worden, maar uit zijn gezicht viel niet op te maken hoe hij op deze manier had kunnen doorgaan en of hij nog enig gevoel bezat.'
Vertaald door Hien Montijn, De Bezige Bij, 208 blz., 19,99 € (e-boek 12,99 €). Oorspronkelijke titel: 'The story of a brief marriage'.
J. Hodenius
Dit debuut van de Sri Lankaanse auteur (Colombo), speelt in een vluchtelingenkamp in het noordoosten van het eiland tijdens de burgeroorlog (1983-2009) tussen de regering en de rebellen van de Tamil Tijgers. Het is het verhaal van twee getraumatiseerde jongelingen, Dineshkanthan (‘Dinesh’) en Gangeshwari (‘Ganga’). Beiden hebben tijdens de evacuatie familieleden verloren, Ganga net enkele weken daarvoor haar moeder en broer. Als haar vader aan Dinesh vraagt om met haar te trouwen, zodat ze in de toekomst veiliger zou zijn voor verkrachting of moord, worden beiden (vanuit het perspectief van Dinesh) bewust van hun door de oorlogssituatie zo lang vervreemde gevoelens en gedachten. Dit leidt, naast vele filosofische gedachten (veel ‘misschien’s), tot sobere inzichten in wat het leven inhoudt, dat voor de auteur vooral lijkt te bestaan uit de verbindende eenheid die al het leven doortrekt. Dit wordt beschreven in een even objectieve als verstilde wijze, met voortdurende dreiging van buitenaf (jammer dat de titel het einde verklapt). Een psychologisch kleinood, even aangrijpend als urgent.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.