Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Bebuquin, 2012 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : TONEEL : ERDM |
Besprekingen
30/09/2013
Het hoofdpersonage van dit toneelstuk is een zekere Semjon Semjonovitsj Podsekalnikov: een gehuwde, werkloze man die een onbeduidend, alledaags leventje leidt. Omdat hij genoeg heeft van zijn zinloos bestaan, besluit hij dat zelfmoord de enige uitweg is. Maar in een mum van tijd raken zijn zelfmoordplannen wijd en zijd bekend, en ziet hij zich in zijn opzet gesteund door een heleboel misnoegde mensen die munt willen slaan uit zijn spectaculaire daad. Zo krijgt Semjon de keuze om te sterven voor de intelligentsia, de schoonheid, de kunst, en uit nog een aantal andere motivaties. Uiteindelijk ziet hij af van zijn voornemen, wat niet in goede aarde valt bij degenen die van zijn zelfmoord willen profiteren. En uiteindelijk krijgt het stuk toch nog een onverwachte wending.
Deze briljante politieke satire dateert van 1928 en speelt zich af in de Sovjet-Unie ten tijde van Stalin. Wanneer we Semjon zien als een vertegenwoordiger van de âkleine manâ die weigert zich voor het karretje van allerlei profiteurs te laten spannen, dan krijgt deze tekst een existentiële inhoud en een universele dimensie. Het stuk werd in Rusland tijdens de stalinistische periode verboden en Nicolaj Erdman (1902-1980) kreeg grote moeilijkheden met het regime. Pas tijdens de periode van perestrojka onder Gorbatsjov werd in de Sovjet-Unie een voorzichtige poging ondernomen om de in vergetelheid geraakte auteur in ere te herstellen.
Intussen was zijn werk al wel in het Westen ontdekt. Zo speelden in 1970-â71 zowel het Rotterdams Toneel (in een vertaling van Josephine Soer) en de Koninklijke Vlaamse Schouwburg-Brussel (in een vertaling van Jos Van Gorp en Hubert van Herrewegen, gebaseerd op de Duitse bewerking van Ingeborg Gampert) succesvolle producties van deze zwarte komedie. Sindsdien verschijnt het stuk regelmatig terug op de speellijsten van gezelschappen in Vlaanderen en Nederland.
Deze uitgave door Bebuquin/Toneelhuis is een vertaling van Hilde Pauwels die eveneens gebaseerd is op de Duitse versie van Ingeborg Gampert. De tekst werd gebruikt bij de enscenering van dit stuk door Olympique Dramatique in samenwerking met Lazarus, een productie die op 25 oktober 2012 in de Bourlaschouwburg te Antwerpen onder de titel Niets is onmogelijk in première ging. Een boeiende vernieuwde kennismaking, waarbij bleek dat De zelfmoordenaar nog niets van zijn hilarische en satirische kracht heeft ingeboet.
[Toon Brouwers]
Willem G. Weststeijn
Satirisch toneelstuk van de Russische schrijver Nikolaj Erdman (1902-1970). Het stuk, geschreven in 1928, gaat over een Sovjetburger die werkloos is geworden. Zijn vrouw en schoonmoeder zijn bang dat hij zelfmoord zal plegen. De hulpactie die dan, via buren en anderen op touw wordt gezet, brengt hem inderdaad op het idee zelfmoord te plegen. Dat maakt hem tot een belangrijk persoon, die iedereen wel voor zijn karretje wil spannen: zelfmoord voor de waarheid, de kunst of de religie. Ondanks alle dwang die op hem wordt uitgeoefend, komt het niet zover – de held wil gewoon leven. Het stuk, dat pas na de perestrojka in Rusland mocht worden opgevoerd, doet denken aan 'De revisor' van Gogol en is uitstekend speelbaar. Eerder (2006) verscheen in Nederlandse vertaling Erdmans toneelstuk 'Het mandaat'*.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.